معرفی مرکز مشاوره و سبک زندگی معاونت دانشجویی دانشگاه اصفهان

مقدمه      

مرکز مشاوره و سبک زندگی معاونت دانشجویی، یکی از قسمت­های مهمی است که دانشجویان یک دانشگاه با آن در ارتباط هستند. فعالیت­های این مرکز، در چهارچوب قوانین، آیین­نامه­ها، اسناد بالادستی و با توجه به مأموریت دانشگاه، با هدف ارتقاء سطح سلامت روان دانشجویان و پیشگیری از بروز و شیوع آسیب­های روانی صورت می­گیرد. بنابراین، در راستای افزایش و تقویت توانمندی­ها، کیفیت زندگی و سرمایه­های روانشناختی و اجتماعی دانشجویان، برنامه­هایی تدوین، طراحی و اجرا می­شود که جنبۀ آموزشی، رشدی، پیشگیرانه و درمانی دارد. این برنامه­ها در سه مدل یاریگری، اشتغال‌آفرینی و تعالی­بخشی تعریف و برای مخاطبان که دانشجویان، اساتید و والدین هستند، اجرا می­شود. از آنجایی که یکی از نیازهای اساسی انسان برای زندگی موفقیت آمیز، برخورداری از امنیت و آرامش خاطر است؛ هدف اصلی برنامه­های تدوین شده، سهولت­بخشی به رشد فردی، افزایش بلوغ اجتماعی و متعالی ساختن زندگی است. همچنین، بدست آوردن تصویر واضح و واقع بینانه­ از خود، موقعیت، احساسات و توانایی­ها، یافتن راه­های جدید نگریستن به شرایط و مسائل، افزایش اعتماد به نفس، قبول مسئولیت و تدبیر مسائل، هدف­گذاری و تعریف راهکارهای رسیدن به اهداف، طراحی و تغییرات مطلوب در سبک زندگی، کسب مهارت­های مورد نیاز و رسیدن به خودبسندگی در مسیر زندگی از اهداف دیگر مرکز مشاوره و سبک زندگی می­باشد که در قالب­های مختلف رویدادهای آموزشی، رویدادهای تربیتی، رویدادهای توانمندسازی، تولیدمحتوا، نقد، نمایشگاه، مسابقه و نیز فعالیت­های کانون همیاران سلامت و نیز جلسات هم­افزایی و هم­اندیشی ارائه می­شود. خدمات مرکز مشاوره و سبک زندگی، توسط کارشناسان، مشاوران، متخصصان و روانشناسان حاذق و باتجربه در حوزه­های مختلف به قرار ذیل صورت می­پذیرد:

حوزۀ آموزش و تربیت

آموزش و تربیت دانشجویان در قالب رویداد، نشست­ تخصصی، مدرسه، کلاس، دوره، همایش، سمینار، گردهمایی وکارگاه‌های آموزشی در ابعاد مختلفی مانند رشد شخصی، مهارت­های زندگی، مهارت­های تحصیلی، آگاهی­های پیش از ازدواج، ازدواج و خانواده، مهارت­های شغلی، آمادگی جهت اشتغال، اعتیاد، سوء مصرف مواد، رفتارهای خودآسیب­رسان در هر نیمسال تحصیلی صورت می­پذیرد. همچنین، راه­اندازی مسابقات کتابخوانی، تحلیل و نقد کتاب، تحلیل و نقد فیلم، برگزاری نمایشگاه، تهیه کلیپ، انیمیشن، موشن­گرافی، تهیه جزوه بصورت کاغذی و الکترونیکی، از دیگر فعالیت­های حوزۀ آموزش و تربیت انجام می­شود.

حوزۀ سنجش و پژوهش

یکی از نشانه­های تعالی سازمان­ها و مهمترین عامل توسعۀ آنها، آموزش همراه با پژوهش می باشد. مدیران این سازمان­ها، واقف هستند که اگر مداخلاتی بدون انجام پژوهش داشته باشند، در آینده باید هزینه­های گزافی را متحمل شوند. بنابراین، بهتر است که مدیران و مسئولان یک سازمان، به دنبال تقویت روحیۀ پژوهش و جاری و ساری ساختن آن در قسمت­های مختلف سازمان خود باشند. حوزۀ سنجش و پژوهش مرکز مشاوره و سبک زندگی به دنبال آن است تا با تحلیل رفتارها وکشف نیازهای روانشناختی و اجتماعی دانشجویان، دوره­ها و جلسات شایستۀ آنها را طراحی نماید و به آموزش مبتنی بر پژوهش، پویایی و نشاط بخشد. علاوه­براین، سنجش و ارزیابی، کمک می­کند تا پژوهش در مسیر صحیح خود به جریان افتد. به عبارت دیگر، سنجش و پژوهش، به همراه خود نوعی آینده­نگری و آینده­نگاری را در بر دارد.

براین اساس، مرکز مشاوره و سبک زندگی، طی سنجش­هایی که بعمل می­آورد و با انجام آزمونهای روان­شناختی، شخصیتی، خانواده، تحصیلی و شغلی، سعی در شناسایی نیازها، آسیب­ها و سرمایه­های روان‌شناختی دانشجویان جهت برنامه­ریزی­های دقیق­ و کامل دارد. در ذیل به برخی از طرح­های سنجشی و پژوهشی که توسط مرکز مشاوره و سبک زندگی اجرا می­شود، اشاره شده است.

1- طرح­های سپاس و خیرمقدم ویژۀ کلیه دانشجویان جهت احوالپرسی و بررسی سلامت جسمی و روان شناختی آنها و تقویت توانمندی­های روانشناختی

2- طرح پایش سلامت روان جهت دانشجویان نوورود و دانشجویان شاغل به تحصیل از طریق انجام مصاحبه‌های تشخیصی به منظور شناسایی دانشجویان شکننده و نیازمند به تقویت توانمندی­های روانشناختی

3- طرح سیمای زندگی ویژه دانشجویان جهت بررسی سلامت روان شناختی دانشجویان در شرف فارغ‌التحصیلی

4- طرح پات (پیشگیری از افت تحصیلی) ویژۀ دانشجویان مشروطی با هدف پیگیری وضعیت روان شناختی دانشجویان مشروطی، ارزیابی، سنجش و انجام مداخلات جهت کاهش آسیب‌های روانشناختی ناشی از شکست تحصیلی، تقویت مهارت‌های تحصیلی در راستای کاهش آمار دانشجویان مشروطی دانشگاه 

حوزۀ مددکاری و توانمندسازی

مددکاری اجتماعی و توانمندسازی، یکی دیگر از قسمت­های فعال مرکز مشاوره و سبک زندگی است که به تناسب مشکلات تحصیلی، روانی، خانوادگی و اقتصادی دانشجویان، ضمن حمایت از آنها به ارائه خدمات مددکارانه متناسب با امکانات و شرایط موجود می‌پردازد. در مددکاری هم به مسائل درونی و شناختی و هم به مسائل بیرونی و محیطی توجه می­شود. دفتر ارتقاء تحصیلی در مرکز مشاوره و سبک زندگی به مددکاری تحصیلی جهت دانشجویان مشروطی پرداخته و ضمن تماس با آنها و انجام مصاحبه­های ارزیابانه، مسائل تحصیلی دانشجویان را مورد بررسی قرار می­دهند و با اختصاص تسهیلگران تحصیلی به دانشجویان مشروطی، بستری را فراهم می­سازد تا آنها از امکانات، استعداد و نقاط قوت خود استفاده نموده و راه خودکفایی و کارآمدی فردی را در زندگی تحصیلی خویش پیدا کنند. علاوه­براین، آن عده از دانشجویانی که به دلیل مشکلات روانشناختی دچار افت تحصیلی و در نتیجه اخراج از دانشگاه می شوند، با مراجعه به این دفتر، می­توانند خدمات حمایتی لازم را دریافت نمایند.

حوزۀ مشاوره و رواندرمانی

خدمت­رسانی در حوزۀ مشاوره و رواندرمانی، از جمله مهم­ترین فعالیت های مرکز مشاوره و سبک زندگی است که در مرکز، سراهای دانشجویی و دانشکده­ها و با حضور مشاوران، روان­شناسان و روانپزشکان متخصص و مجرب و نیز اساتید دانشگاه صورت می­گیرد. هدف از مشاوره و رواندرمانی، کمک به افزایش توانایی تصمیم­گیری، ایجاد یادگیری­های جدید و سازگارانه­، تدوین اهداف آینده، طراحی مسیر زندگی، اصلاح نگرش و رفتارهای نامطلوب و رسیدن به خودآفرینی در محیطی ایمن است که مراجعین با میل و رغبت خود براساس توانمندی­هایی که دارند، آن را می­پذیرند و رشد می­دهند.

در این راستا، کارشناسان و مشاوران این مرکز، دانش علمی و تجارب عملی خود را در جلسات خصوصی با رعایت اصل رازداری، در اختیار دانشجویان قرار می دهند. اخلاق حرفه­ای مشاوران، آنها را ملزم می کند که امین، رازدار و همدل باشند تا بتوانند خدمات خود را به نحو احسن ارائه کنند. اعتماد و اطمینان متقابل، سنگ بنای روابط حسنه و انسانی است. حیطه­هایی که در آنها راهنمایی، مشاوره و رواندرمانی انجام می­شود، شامل ازدواج، خانواده، تحصیلی، شغلی، رشد فردی، روابط عاطفی، سبک زندگی و مسائل بالینی است. نکته مهم و قابل توجه این است که جلسات مشاوره می­تواند بصورت حضوری، تلفنی و آنلاین به انتخاب دانشجویان انجام شود.

حوزۀ هم­اندیشی و هم­افزایی

از آنجایی که دست­یابی به اهداف مرکز مشاوره و سبک زندگی در جهت پیشگیری از آسیب­های روانی ـ اجتماعی و افزایش سطح بهداشت و سلامت روان دانشجویان و نیز ایجاد زمینۀ لازم برای ارتقاء روابط میان فردی سالم در دانشگاه، نیاز به هماهنگی و همراستایی قسمت­های مختلف در داخل و خارج از دانشگاه دارد؛ برگزاری و شرکت در جلسات و برقراری ارتباط مؤثر با سایر واحدهای دانشگاه به منظور  هم­اندیشی و هم­افزایی در راستای کمک به حل مشکلات دانشجویان، از اهمیّت زیادی برخوردار است. دست­آوردهای برگزاری جلسات هم­اندیشی، به اشتراک گذاری اطلاعات و تجربه­ها، تصمیم­گیری­های کلیدی، آموزش، ایجاد طوفان فکری برای ایده‌های جدید، رفع مشکلات و حل کردن چالش­های مرکز مشاوره و سبک زندگی می­باشد. گروه­ها و کمیته­هایی که مرکز مشاوره و سبک زندگی، با آنها جلسات مشترک دارد، در جدول ذیل آمده است.

کانون همیاران سلامت، یک کانون دانشجویی و نهادی غیر سیاسی و غیر دولتی است که به منظور جلب مشارکت دانشجویان هر دانشگاه و یاری‌رسانی آنها به سایر دانشجویان در چهارچوب آیین­نامه و مقررات مصوب فعالیت می کند. هدف این کانون، ارائه خدمات مستمر، فراگیر و اجتماع محور در حیطۀ مباحث روانشناختی و سلامت زیر نظر مرکز مشاوره و سبک زندگی و با هماهنگی معاونت های فرهنگی- اجتماعی و دانشجویی است. عضویت و شرکت در فعالیت­های این کانون، برای دانشجویان کاملاً داوطلبانه است. هدف از تشکیل این کانون در مرکز مشاوره و سبک زندگی، جذب، ساماندهی و تربیت دانشجویان به منظور آماده ساختن آنان در انجام خدمات یاورانه، جوان­گرایی و توسعه مشارکت دانشجویان در تصمیم گیری­ها، کوشش در جهت تبیین و شناساندن وظایف و اهداف مرکز مشاوره و سبک زندگی از طریق برنامه­های آموزشی و تربیتی در بین دانشجویان، تقویت شور، نشاط، امید، مشارکت اجتماعی، هویت­بخشی به فعالیت­های داوطلبانه دانشجویان و ارتقاء سرمایه اجتماعی آنها می­باشد. کانون همیاران سلامت با ایجاد وب سایت، نشریه، خبرنامه، کانال­های تخصصی در شبکه­های اجتماعی و تهیه کلیپ، فیلم و انیمیشن در حوزۀ سلامت روان، می­توانند به افزایش آگاهی دانشجویان کمک نمایند. همچنین، از طریق ایجاد ارتباط با سازمان­ها و نهادهای دولتی و غیر دولتی معتبر و مرتبط رسمی و مورد تایید دانشگاه جهت اشتغال­زایی مفید و پایدار برای دانشجویان اقدام نمایند. علاوه­براین، به دانشجویان در زمینۀ مسایل تحصیلی و برنامه­ریزی درسی به ویژه در ایام امتحانات، افت تحصیلی، مشکلات و مسائل ارتباطی در محیط­های خوابگاهی، حل مسأله، مدیریت استرس، شناسایی و رفع نیازهای اقتصادی و سایر مواردی که دانشجویان با آن درگیر هستند، کمک نمایند.

قطب شغلی

انتخاب، اشتغال و موفقیت مسیر شغلی، یکی از دغدغه­های اساسی دانشجویان حین تحصیل و درس خواندن می­باشد. انتخاب نادرست، بی هویتی و سرگردانی، پیامدهای منفی بسیاری را به دنبال دارد که علاوه بر هدررفت استعداد و توانایی­های دانشجویان، در درازمدت سرمایه انسانی یک کشور را با بحران جدّی و عدم سلامت روان مواجه می­سازد. توجه به این قضیه بسیار مهم است که شیوۀ زندگی و نحوۀ انجام کسب و کارها تحت سایۀ پیشرفت­های سریع فناوری تغییر نموده است و امروزه، پدیدۀ استخدام مادام‌العمر، رنگ باخته و جای خود را به مسیرهای شغلی جدید داده است. همراهی با چنین تغییراتی مستلزم داشتن مهارت­های مؤثر در زندگی کارآمد، خودآفرینی، خودسازی و خودمدیریتی مسیرشغلی، ارتقاء بهزیستی ذهنی، امید و آینده­نگری می­باشد. در این راستا، یکی از وظایف تربیتی دانشگاه­ها بطور اعم و مراکز مشاوره و سبک زندگی بخصوص، تسهیل رشد مسیر شغلی دانشجویان، افزایش اشتغال‌پذیری و کسب مهارت‌های نرم لازم برای اشتغال می­باشد. بنابراین، مرکز مشاوره و سبک زندگی دانشگاه اصفهان، با توجه به شرایط بافتی و امکانات موجود بعنوان قطب شغلی مراکز مشاوره و سبک زندگی دانشگاههای کشور، طلایه­دار پرچم اشتغال­پذیری دانشجویان است و در راستای حرکت به سمت دانشگاههای نسل سوم و چهارم، با برنامه­ها و طرح­های مختلف ملی، در صدد است دغدغه­مندی و کنجکاوی شغلی دانشجویان را پرورش داده و شرایط مناسبی را برای کسب قابلیت‌های لازم شغلی آنان فراهم آورد.

تماس با ما:

Tel:031-37932327

Mobile: 0990-948-7507

E-Mail: CLC@dean.ui.ac.ir